Niet alle natuur in havengebied Rotterdam wordt gelijk behandeld

Begin 2024 verleende de provincie Zuid-Holland toestemming om in het havengebied van Rotterdam vossen te doden ten behoeve van de bescherming van meeuwen. Bovendien mogen hun vaste verblijfplaatsen worden vernield ter voorkoming van graafschade. Fauna4Life en Animal Rights hebben bezwaar gemaakt tegen deze ontheffing en bij de rechter een verzoek om schorsing ingediend. Helaas heeft de rechter ons schorsingsverzoek afgewezen.

Meeuwen beschermd?
Het havengebied van Rotterdam vormt een belangrijk broedgebied voor zilvermeeuwen en kleine mantelmeeuwen. De broedpopulaties zijn de afgelopen jaren echter fors in aantal afgenomen. Volgens de provincie wordt deze achteruitgang veroorzaakt door de komst van vossen in dit gebied. Feit is echter dat de afgelopen jaren, met toestemming van de provincie, in hetzelfde havengebied vele tienduizenden nesten van meeuwen zijn vernietigd! De reden daarvoor was dat deze vogels een gevaar zouden vormen voor de openbare veiligheid. Zij hebben namelijk de ‘vervelende’ eigenschap dat ze hun eieren en jongen behoorlijk actief kunnen beschermen tegen indringers. Dat zou de bedrijfsvoering wel eens in gevaar kunnen brengen.

In het laatste faunabeheerplan is de toon anders. Op de website van de Faunabeheereenheid staat: ‘In tegenstelling tot eerdere faunabeheerplannen voor meeuwen is in dit faunabeheerplan de maatregel nestbehandeling niet opgenomen.’ De reden is niet dat ze eindelijk tot het inzicht zijn gekomen dat dit een heilloze weg is of dat er geen sprake is van ‘gevaar’ en dat de aanwezigheid van meeuwen in dit gebied moet worden geaccepteerd. Nee, de Faunabeheereenheid moet tot haar spijt constateren dat de ongunstige staat van instandhouding van de zilvermeeuw dit niet toelaat.
Maar ondanks dat is het door de provincie gewoon toegestaan om geschikte broedlocaties ‘broedvrij te houden’, nesten te verplaatsen en eventueel te vernietigen. Bovendien mogen de vogels het hele jaar door worden verstoord en incidenteel worden gedood als gevolg van de inzet van jachtvogels. Hoezo, beschermd.

Maatregelen tegen vossen
Om de meeuwen tegen vossen te beschermen, zijn inmiddels rondom een aantal broedlocaties hekken geplaatst. Het is de bedoeling om het komende jaar nog meer hekken te plaatsen. Toch moeten volgens de provincie ook in het hele havengebied vossen worden geschoten in de periode vanaf 1 december tot 1 juli. Dit terwijl de broedperiode van de meeuwen pas vanaf eind april/begin mei van start gaat.
Dit betekent dat willekeurig elke vos die ergens in dit gebied verschijnt, kan worden gedood. Dat betreft ook vossen die helemaal geen eieren of kuikens van meeuwen eten, maar op jacht zijn naar konijnen. Dat zijn dezelfde konijnen die in dit gebied actief worden bestreden. In de afgelopen jaren zijn ruim 3.000 konijnen gedood, ook met toestemming van de provincie.

Pauline de Jong, Fauna4Life: “Het lijkt er meer op dat de konijnenjagers geen concurrentie dulden van vossen, dan dat ze werkelijk begaan zijn met het lot van de meeuwen.”

Graafschade
De bestrijding van de konijnen vindt plaats, vanwege de graafschade die ze veroorzaken. Volgens de provincie wordt daardoor de openbare veiligheid bedreigd. Het schieten van konijnen biedt daarvoor echter geen oplossing. Ondanks het massale afschot blijven er nog veel konijnen over die alsnog overal kunnen graven. Als de veiligheid werkelijk in het geding is, moeten maatregelen worden genomen om graverij te voorkomen. Dat kan bijvoorbeeld door het versterken van taluds, tankwallen en dijken.

Als argument voor het vernielen van verblijfplaatsen van vossen wordt gewezen op het gevaar door graverij. Hiervoor geldt hetzelfde als voor de konijnen. Het schieten voorkomt dit niet.

Uitspraak
De rechter heeft ons schorsingsverzoek desondanks afgewezen. Hij stelt dat de belangen van de meeuwen zwaarder moeten wegen dan die van de vossen. Hij stelt dat als er geen vossen zouden mogen worden geschoten, de meeuwenpopulaties verder achteruit zullen gaan.
Hij gaat er daarbij ten onrechte vanuit dat meeuwen volledig weerloos zijn. Ze kunnen heel fel uitvallen naar indringers in hun broedkolonie, waardoor een eventuele vos in ieder geval veel moeite zal moeten doen om een ei of kuiken te verschalken. Bovendien zijn verschillende broedlocaties al beschermd door hekken. Het gaat om intelligente vogels die weten dat hun nesten kwetsbaar zijn. Ze proberen daarom veilige locaties te zoeken. Dat zou in het havenbedrijf prima kunnen binnen de hekken van de bedrijven die in het havengebied zijn gevestigd en op de daken van de aanwezige gebouwen. Dat laatste wordt echter grotendeels onmogelijk gemaakt. Juist daar mogen ze worden verjaagd.

Natuur niet veilig in havengebied
Op hun site verkondigt het Havenbedrijf zuinig te zijn op de natuur en zich actief in te zetten om natuur en biodiversiteit in en om het havengebied te behouden en verder te ontwikkelen. In de praktijk merken konijnen, meeuwen en vossen daar weinig van. De konijnen worden al decennia massaal gedood. Tot voor kort werden de broedende meeuwen vrijwel nergens met rust gelaten en ze worden nog steeds van geschikte locaties verjaagd. Hun bedreigde status wordt vervolgens aangegrepen om ook vossen intensief te bestrijden. Het Havenbedrijf beschouwt iets kennelijk alleen als natuur als ze er geen last van hebben.

27 december 2024