Afschot Groningse reeën voorlopig van de baan
In de zomer van 2023 verleende de provincie Groningen ontheffing voor het doden van reeën. Fauna4Life maakte daartegen bezwaar. Ondanks het feit dat de hoorcommissie adviseerde de ontheffing te herroepen, werd ons bezwaar ongegrond verklaard. Vervolgens zijn wij in beroep gegaan en hebben de rechter tevens verzocht de ontheffing te schorsen. Tot onze blijdschap heeft de rechter ons op alle punten in het gelijk gesteld en is de ontheffing geschorst tot zes weken na de uitspraak in beroep.
Onderzoek en planmatig beheer
De ontheffing was verleend voor het doen van onderzoek, maar ook voor het ‘beheer’ van reeën ten behoeve van de verkeersveiligheid.
Ons bezwaar was dat er helemaal geen onderzoeksplan aan de aanvraag ten grondslag lag. Zo was niet duidelijk beschreven wat het doel van het onderzoek was, hoe het onderzoek precies zou worden uitgevoerd, welke onafhankelijke onderzoekers hierbij zouden worden betrokken en hoe de resultaten zodanig zouden worden vastgelegd dat daar conclusies aan zouden kunnen worden verbonden.
Bovendien hebben wij erop gewezen dat alleen toestemming kan worden verleend voor ‘planmatig beheer’ als daarvoor de noodzaak zou zijn aangetoond ofwel als zou zijn aangetoond dat het afschot daadwerkelijk bijdraagt aan de beperking van het aantal aanrijdingen. Dat was niet gebeurd.
Bezwaar ongegrond
De hoorcommissie adviseerde aan GS (Gedeputeerde Staten) om de ontheffing te herroepen. De ontheffing was namelijk op voorhand verleend en de beoordeling of afschot noodzakelijk was, werd overgelaten aan de Faunabeheereenheid (FBE). Daarmee werd de verantwoordelijkheid geheel bij de aanvrager neergelegd en dat is in strijd met de wet.
De provincie legde dit advies naast zich neer. GS waren van oordeel dat voldoende zou zijn aangetoond dat er een positieve relatie is tussen het aantal aanrijdingen en het aantal reeën. Bovendien meenden GS dat door de FBE voldoende was onderbouwd dat de verkeersveiligheid onvoldoende kan worden gegarandeerd met alternatieve maatregelen.
Beroep
Wij zijn hiertegen in beroep gegaan en hebben direct een schorsing aangevraagd. In ons beroepschrift hebben wij opnieuw uitgelegd dat een onderzoeksplan ontbreekt en dat het ‘onderzoek’ wordt uitgevoerd door de uitvoerders (ofwel de jagers) zelf en niet door onafhankelijke onderzoekers.
Bovendien hebben wij aangegeven dat de noodzaak van het afschot niet is aangetoond. In het Faunabeheerplan zelf wordt notabene de conclusie getrokken dat er geen relatie is aangetoond tussen de afschotinspanning en het aantal aanrijdingen. Anders gezegd: op geen enkele manier is bewezen dat het doden van reeën bijdraagt aan de verkeersveiligheid.
Ten slotte hebben wij erop gewezen dat er andere maatregelen kunnen worden getroffen die wel aantoonbaar bijdragen aan het verbeteren van de verkeersveiligheid.
Uitspraak
Vandaag ontvingen wij de uitspraak en tot onze blijdschap is de rechter het op alle punten met ons eens. Naar het oordeel van de rechter kon deze ontheffing niet worden verleend voor het doen van onderzoek. In de aanvraag was slechts summier omschreven wat het onderzoek inhoudt. Bovendien betwijfelt de rechter op het ‘onderzoek’ wel antwoord kan geven op de onderzoeksvraag. De rechter was ook van oordeel dat het college de noodzaak van afschot ten behoeve van de verkeersveiligheid onvoldoende heeft gemotiveerd. Daarvoor had inzicht moeten zijn in de aard en ernst van de ongevallen en dat inzicht ontbreekt. Daarnaast is onvoldoende onderbouwd dat afschot daadwerkelijk bijdraagt aan een verlaging van het aantal aanrijdingen, aldus de rechter. Het college had ook onvoldoende onderzocht of er geen andere bevredigende maatregelen kunnen worden genomen om de verkeersveiligheid te verhogen. Ten slotte oordeelde de rechter dat de toetsing of aan alle wettelijke voorwaarden is voldaan, door de provincie dient te gebeuren en niet mag worden overgelaten aan de aanvrager.
Dit alles betekent dat de ontheffing niet meer kan worden gebruikt tot zes weken na de uitspraak in beroep. De behandeling van het beroep zal nog geruime tijd op zich laten wachten, waardoor de reeën voorlopig veilig zijn.
29 augustus 2024