Rechter staat afschot edelherten OVP toe

Rechter staat afschot edelherten OVP toe

Wij keken met vertrouwen uit naar de uitspraak van de rechtbank Lelystad van vandaag inzake ons verzoek om de opdracht, die de provincie Lelystad aan Staatsbosbeheer had gegeven om ruim 1800 edelherten in de Oostvaardersplassen dood te schieten, te schorsen. Tot onze verbazing en diepe teleurstelling heeft de rechter ons verzoek afgewezen. Wij vinden dit onbegrijpelijk.

Niet teveel edelherten
In de uitspraak gaat de rechter uitgebreid in op de vraag of er alternatieve methoden of maatregelen zijn om ervoor te zorgen dat het aantal edelherten wordt teruggebracht tot 490 dieren. Zij stelt vervolgens dat alle deskundigen het er over eens zijn dat anticonceptie, het vangen van de herten en ze vervolgens elders loslaten of het introduceren van grote predatoren niet haalbaar of wenselijk is. Het gaat hier echter om een volkomen verkeerde vraag. Wij, Fauna4Life en Dierbaar Flevoland, hebben juist uitgebreid betoogt dat het aantal edelherten helemaal niet hoeft te worden beperkt. Sterker nog, de huidige aantallen zijn essentieel voor de instandhouding van dit gebied. De edelherten zorgen er, samen met de aanwezige konikpaarden en Heckrunderen, voor dat er grote grazige vlaktes ontstaan, waar duizenden ganzen kunnen foerageren. Deze ganzen zijn weer van essentieel belang voor het begrazen van het riet in het naastgelegen moerasgebied, waardoor het moeras geschikt blijft voor de daar aanwezig moerasvogels. Het zijn deze vogels waarvoor dit gebied in het kader van Natura 2000 is aangewezen.

Natuurlijke processen centraal
De edelherten, paarden en runderen zijn in het verleden in dit gebied geïntroduceerd om het ecosysteem meer compleet te maken. Grote planteneters spelen een cruciale rol door hun invloed op de vegetatie. Daar profiteren alle aanwezige planten- en diersoorten van. Niet voor niets is in de hoofddoelstelling van dit gebied vastgelegd dat is gekozen voor een zo natuurlijk mogelijk beheer ofwel voor het zo min mogelijk ingrijpen waardoor natuurlijke ecologische processen maximaal de ruimte krijgen. De grote aantallen ganzen vormen samen met de grote, wilde planteneters belangrijke randvoorwaarden voor het voortbestaan van de biodiversiteit in dit gebied. Tevens is vastgelegd dat de grote grazers een integraal onderdeel vormen van het ecosysteem met een zelfstandige waarde. Dat betekent dat ontwikkelingen in dit gebied zelf bepalen hoeveel grote grazers aanwezig zijn. En dat is tot op heden ook zo gegaan. Er is geen enkele reden om dit beleid los te laten.

Politieke beslissing
Het is een puur politieke beslissing geweest om het beheer van dit gebied nu opeens te veranderen. Op initiatief van VVD en SGP in de provincie Flevoland is een dramatische beleidswijziging voorgesteld die door de meerderheid in de Provinciale Staten is gesteund. Het argument is dat het gebied toeristisch aantrekkelijker moet worden gemaakt ‘met een flora die behoort bij een polderlandschap’. Het gaat echter niet om een tuin, maar om een prachtig internationaal erkend natuurgebied met grote ecologische waarden. De werkelijke reden is vermoedelijk dat de ganzen de uitbreiding van de luchthaven Lelystad in de weg zitten. Alles wordt er op gericht om het gebied veel minder aantrekkelijk te maken voor ganzen, aangezien deze vogels het vliegverkeer kunnen hinderen. Dat is ook de reden dat het aantal grote grazers zo drastisch moet worden beperkt. Dat het hierbij gaat om de sleutelsoorten en dat daarmee de instandhouding van dit natuurgebied wordt aangetast, doet kennelijk niet ter zake.

Welzijn edelherten geschaad
Het ging in dit geval om een voorlopig oordeel waarbij door de rechter vooral een belangenafweging is gemaakt. In de uitspraak stelt de rechter dat het niet in het belang van het welzijn van de edelherten is dat er jaarlijks elke winter edelherten ‘lijden en sterven’ door gebrek aan voedsel. Sterfte door voedselschaarste in de winterperiode is een van de basisprincipes van de natuur. Hierdoor treedt natuurlijke selectie op, waardoor dierpopulaties gezond blijven. Dit geldt voor alle dieren in de vrije natuur. Het gaat hier niet om een dierentuin. Wat in ieder geval heel slecht is voor hun welzijn is het schieten van edelherten terwijl ze gezond zijn, zoals dat met deze uitspraak door de rechter wordt toegestaan.

Strijd gaat door
Gelukkig betekent deze uitspraak niet dat er direct mag worden geschoten. De provincie heeft naast deze opdracht ook een vergunning in het kader van de Wet natuurbescherming aan Staatsbosbeheer verleend. Ook tegen deze vergunning hebben Fauna4Life en Dierbaar Flevoland een bezwaarschrift ingediend en een schorsing voor aangevraagd. De rechtbank zal deze schorsing op 29 november behandelen en tot die tijd mag er nog geen gebruik van de vergunning worden gemaakt.

 

Foto: Arno Jan Boere

19 november 2018

Pin It on Pinterest