Utrecht doodt duizenden spreeuwen
In de provincie Utrecht zijn de afgelopen vier jaren maar liefst 6.496 beschermde spreeuwen gedood.[1] Nu is er opnieuw toestemming verleend om deze vogels tot en met 2025 in de hele provincie dood te schieten wegens schade aan landbouwgewassen. Afgezien van het geweer, mogen ook haviken, slechtvalken en woestijnbuizerds worden ingezet. De dierenrechtenorganisaties Fauna4Life en Animal Rights zijn boos: “De populatie spreeuwen neemt al jaren af en met de landelijke broedpopulatie gaat het niet goed. Niet voor niets werd 2014 door Sovon Vogelonderzoek en de Vogelbescherming uitgeroepen tot het ‘Jaar van de Spreeuw’. [2] Sinds 1980 is de populatie spreeuwen in heel Noord- en West-Europa gehalveerd.”
Spreeuwen in Nederland
De spreeuw is een inheemse vogelsoort die beschermd wordt door nationale en internationale wetgeving. Vanaf 1984 tot en met 2012 nam de broedpopulatie in Nederland met zo’n 4% per jaar af. Van de populatie uit de jaren ‘80 is nu nog minder dan 40% over. In de laatste tien jaar is de afname wat minder sterk, maar nog steeds significant.[3] Elk jaar loopt de populatie met meer dan 2% terug. In heel Noord- en West-Europa is de populatie spreeuwen gehalveerd.
Jessica Smit van Animal Rights: “Volgens het besluit van de provincie Utrecht is de populatie spreeuwen de laatste 10 jaren zowel landelijk als provinciaal stabiel. Dat klopt niet. De populatie loopt nog steeds terug en in geen enkele andere provincie in Nederland worden spreeuwen op deze schaal gedood.”
Schade zeer lokaal
De provincie Utrecht heeft toestemming tot afschot gegeven, omdat spreeuwen schade kunnen veroorzaken aan zacht fruit, druiven, pit- en steenvruchten, riet- en griendteelt en aan olifantsgras. In 2017 werd op één bedrijf schade aan olifantsgras vastgesteld. Schade aan fruit werd voor het laatst in 2012 geregistreerd. Voordat een ontheffing tot afschot kan worden gegeven moet aangetoond worden dat er sprake is van belangrijke schade én dat alternatieve maatregelen niet mogelijk zijn.
Pauline de Jong van Fauna4Life: “Uit de ontheffing van de provincie blijkt dat op één bedrijf de schade is aangetoond. Dat is geen reden om in de hele provincie spreeuwen te doden. Het afschot van spreeuwen op het volledige grondgebied van de provincie is absurd en buitenproportioneel.”
Preventieve maatregelen
Naast spreeuwen zijn er ook andere vogels, zoals lijsterachtigen en mezen die schade aan fruit kunnen veroorzaken. Bij deze vogels vindt geen afschot plaats, maar worden preventieve maatregelen aangeraden. Zangvogels kunnen effectief worden geweerd met behulp van netten of via akoestische of visuele afschrikmethoden. [4] Met name netten zijn een bewezen effectief middel. Stevige, fijnmazige netten die kleine vogels, zoals mezen weren, zullen ook de iets grotere spreeuwen weren. De organisaties: “Preventieve middelen die worden aangeraden voor andere vogelsoorten kunnen ook ingezet worden bij spreeuwen. Wij hebben een bezwaarschrift ingediend en vragen de provincie haar besluit in te trekken.”
[1] Cijfers komen uit de jaarverslagen van de Faunabeheereenheid Utrecht. Link: https://www.faunabeheereenheid.nl/utrecht/ACTUEEL/Publicaties
[2] Sovon Vogelonderzoek, (2014). ‘2014: Jaar van de Spreeuw’. Link: https://www.sovon.nl/nl/jaarvandespreeuw
[3] Sovon Vogelonderzoek, (2020). ‘Spreeuw – Staat van Instandhouding’. Link: https://www.sovon.nl/nl/soort/15820
[4] BIJ12. Faunaschade preventieKit. Module Kleine zangvogels. Link: https://www.bij12.nl/onderwerpen/faunazaken/faunaschade-preventiekit-fpk/module-kleine-zangvogels/
10 november 2020