Utrechtse zwanen nog steeds in gevaar
De dierenbelangenorganisaties Fauna4Life en Animal Rights stappen naar de rechter om het afschot van knobbelzwanen in de provincie Utrecht te stoppen. Precies een jaar geleden verbood de rechter het afschot al, in afwachting van de bezwaarprocedure. Het bezwaar werd ongegrond verklaard en de organisaties gingen in beroep. Een zitting staat nog niet gepland en daarom stappen ze nu opnieuw naar de rechter: “Met deze procedure willen wij voorkomen dat vanaf december honderden zwanen worden doodgeschoten.”
Al 3.458 zwanen doodgeschoten
Vorig jaar besloot de provincie Utrecht dat knobbelzwanen jaarlijks vanaf 1 december t/m 14 juni mogen worden doodgeschoten. Dit besluit geldt tot en met 2025. Het afschot is volgens de provincie nodig om belangrijke schade aan gras te voorkomen. In de afgelopen vijf jaar zijn maar liefst 3.458 zwanen gedood.[1] Afschot heeft de afgelopen jaren overigens niet tot beperking van de schade geleid.
Jessica Smit van Animal Rights: “Als niemand naar de rechter stapt, krijgen deze winter honderden onschuldige dieren zonder protest de kogel. Dat kunnen we niet laten gebeuren.”
Kleine zwanen, wilde zwanen en knobbelzwanen
Kleine zwanen, wilde zwanen en knobbelzwanen komen vaak in gemengde groepen voor. De kleine en wilde zwaan staan op de Rode Lijst. Het verschil tussen vooral de jongen van de drie verschillende zwanensoorten is moeilijk te zien.
De wereldpopulatie van de kleine zwaan wordt geschat op hoogstens 15.000 dieren en in zachte winters komt 60% van de populatie hier overwinteren. Nederland heeft dan ook een grote internationale verantwoordelijkheid voor de bescherming van deze soort. Om kleine zwanen te beschermen zijn bepaalde ‘key sites’ aangewezen: rustgebieden waar ze ongestoord kunnen overwinteren. Drie van deze gebieden bevinden zich in de provincie Utrecht en juist daar vindt veel afschot van knobbelzwanen plaats.[2] Een onderzoek uit 2011 toont daarnaast aan dat bijna 1 op de 4 kleine zwanen rondvliegt met hagel in het lijf.[3]
Pauline de Jong van Fauna4Life: “Er worden knobbelzwanen afgeschoten en daarnaast wordt 0,0 rekening gehouden met andere beschermde zwanensoorten. Illegale verstoring, verwonding en afschot zijn een reëel gevaar. De provincie negeert dit volledig.”
Geef zwanen de bescherming waar ze recht op hebben
Steeds vaker nemen provinciebesturen besluiten die het doden van wilde dieren mogelijk maken. De organisaties: “Provincies moeten zich inzetten voor de bescherming van álle wilde dieren, in plaats van keer op keer naar het geweer te grijpen. Zwanen horen thuis in Nederland en hebben net zoveel recht om hier te leven als wij. Ook als hun belangen botsen met menselijke belangen.”
[1] Afschot vanaf 2016 t/m 2020. De cijfers komen uit de jaarverslagen van de Faunabeheereenheid Utrecht. https://www.faunabeheereenheid.nl/utrecht/ACTUEEL/Publicaties
[2] Om de populatie kleine zwanen tegen uitsterven te beschermen is in 2012 door verschillende landen het Bewick’s swan Action Plan opgesteld. Drie van de aangewezen ‘Key sites’ voor de winter bevinden zich in de provincie Utrecht: de Lopikerwaard, de Eempolders en de polders rond Zegveld-Kamerik-Kockengen. https://www.unep-aewa.org/en/publication/international-single-species-action-plan-conservation-northwest-european-population
[3] Incidence of embedded shotgun pellets in Bewick’s swans and whooper swans https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0006320711000759
18 november 2021