In augustus 2018 gaf de provincie Zeeland voor een periode van vijf jaar toestemming aan de Faunabeheereenheid (FBE) om in een groot deel van de provincie reeën te schieten vanwege de verkeersveiligheid. De mannelijke reeën mogen het hele jaar worden gedood en de vrouwtjes en kalveren jaarlijks in de periode 1 september tot 1 april. Fauna4Life en Animal Rights hebben tegen deze ontheffing bezwaar en vervolgens beroep bij de rechtbank ingediend. Helaas verklaarde de rechtbank ons beroep ongegrond en zijn wij in hoger beroep gegaan bij de Raad van State. Vandaag deed de Raad van State uitspraak en tot onze teleurstelling en ook tot onze verbazing verklaarde dit hoogste rechtscollege ons beroep ongegrond.

Gevaar wordt veroorzaakt door verkeer
Tijdens deze procedure hebben wij erop gewezen dat reeën geen gevaar vormen voor de verkeersveiligheid, maar dat het verkeer juist een groot gevaar vormt voor reeën. Een ree, die niet groter is dan een gemiddelde herdershond, komt meestal onder de auto terecht.
Wij hebben er ook op gewezen dat er geen eenvoudig verband is tussen het aantal reeën en het aantal aanrijdingen. Eén uitzondering daarop is de situatie zonder reeën. In dat geval zal er geen aanrijding kunnen plaatsvinden! Gevaarlijke situaties op de wegen worden vooral veroorzaakt door het gedrag van de verkeersdeelnemers. Een hoge snelheid en slecht zicht vanwege het weer of hoge bermbegroeiing vormen een gevaarlijke combinatie.

Aantallen reeën onbekend
De ontheffing voor het afschot is geheel gebaseerd op cijfers. De FBE heeft bepaald dat als het percentage aangereden reeën hoger is dan 5% er geschoten moet worden. Daarbij wordt het aantal aangereden dieren afgezet tegen het aantal aanwezige reeën. Maar aangezien reeën absoluut niet te tellen zijn (het werkelijke aantal kan wel 3 keer hoger zijn dan is geteld) kan dit percentage helemaal niet worden bepaald. Het percentage op zich is natuurlijk ook volkomen arbitrair. Zonder verder op onze argumentatie in te gaan, stelt de Raad van State dat het genoemde percentage niet onredelijk is.

Afschot vergroot kans op aanrijdingen
Afschot leidt niet tot minder aanrijdingen. Sterker nog, de kans op aanrijdingen neemt hierdoor alleen maar toe. Als gevolg van het afschot wordt de schuwheid van reeën vergroot, waardoor de dieren onvoorspelbaarder gedrag gaan vertonen en bij het zien van mensen geneigd zijn zonder te kijken wegen over te steken. Dit blijkt ook uit de praktijk in Zeeland. In sommige regio’s nam het aantal aanrijdingen toe in de periode dat er afschot plaatsvond. Hier gaat de Raad van State niet op in.

Er zijn alternatieven
In plaats van alle energie te richten op het doden van deze dieren, kan er beter worden geïnvesteerd in het toepassen van alternatieve maatregelen om de situatie veiliger te maken. In de ‘Leidraad vermindering aanrijdingen met reeën’ opgesteld door onder andere de Dierenbescherming, Natuurmonumenten en de Zoogdiervereniging, wordt aangegeven wat effectieve maatregelen zijn. Het gaat dan om goed bermbeheer om de zichtbaarheid van automobilist en ree zo optimaal mogelijk te maken en het verlagen van de verkeerssnelheid.
In de provincie Zeeland zijn de maatregelen beperkt tot het plaatsen van borden en wildspiegels, waarvan bekend is dat deze niet effectief zijn. Ondanks het feit dat in de Wet natuurbescherming staat dat er pas toestemming kan worden verleend voor afschot als er geen andere bevredigende oplossing bestaat, stelt de Raad van State dat niet eerst de aanbevolen effectieve maatregelen hoeven te worden getroffen.

Afschot niet effectief
Het feit dat de wet voorschrijft dat pas toestemming voor afschot kan worden verleend als er geen ‘andere bevredigende oplossing’ voorhanden is, betekent natuurlijk ook dat het afschot zelf wel tot een oplossing leidt. Dat is niet het geval. Toch komt de uitspraak van de Raad van State er op neer dat alleen naar de effectiviteit en haalbaarheid van alternatieven is gekeken en niet naar de effectiviteit van het afschot. Dat is buitengewoon frustrerend. Deze uitspraak leidt er helaas toe dat honderden reeën de komende periode het leven zullen laten, zonder dat dit op enige manier zal bijdragen aan een verhoging van de verkeersveiligheid.

27 november 2019