Tussenvonnis: afschot spreeuwen slecht onderbouwd
Het afschot van spreeuwen in de provincie Utrecht is slecht onderbouwd. Dat bepaalde de rechtbank Midden-Nederland in een procedure die is aangespannen door de dierenbelangenorganisaties Fauna4Life en Animal Rights. De provincie had toestemming gegeven om tot en met 2025 spreeuwen dood te schieten wegens schade aan landbouwgewassen. De organisaties stapten naar de rechter en met resultaat. “De populatie spreeuwen neemt al jaren af. In geen enkele andere provincie in Nederland worden zoveel spreeuwen gedood. Dat terwijl er amper schade bekend is in Utrecht”, aldus de organisaties.
De rechtbank heeft gebreken geconstateerd in de onderbouwing, de reikwijdte en de voorschriften die verbonden zijn aan de ontheffing. De provincie krijgt zes weken de tijd om deze te herstellen. Daarna neemt de rechtbank een definitieve beslissing.
Schade niet bekend
De provincie Utrecht heeft toestemming gegeven tot afschot, omdat spreeuwen schade kunnen veroorzaken aan zacht fruit, druiven, pit- en steenvruchten, riet- en griendteelt en aan olifantsgras. In 2017 werd op één bedrijf schade aan olifantsgras vastgesteld. Schade aan fruit werd voor het laatst in 2012 geregistreerd. Voordat een ontheffing tot afschot kan worden verleend, moet worden aangetoond dat er sprake is van belangrijke schade en ook dat alternatieve maatregelen niet mogelijk zijn.
Tijdens de zitting bij de rechtbank vertelde een kersenteler over het verlies van een aanzienlijk deel van zijn oogst. Er was volgens de rechtbank in dit geval sprake van schade, maar het gaat hier om anekdotisch bewijs van één teler en één fruitsoort. Over andere telers en andere fruitsoorten is niets bekend, terwijl het afschot in feite voor alle fruitpercelen geldt.
Steeds minder spreeuwen
De spreeuw is een inheemse vogelsoort die beschermd wordt door de Nederlandse, maar ook de Europese wetgeving. Sinds de jaren ’80 is de populatie fors afgenomen. Er is momenteel minder dan 40% van de populatie van medio jaren tachtig over.[1] Ook in omringende landen gaat het slecht met de spreeuw. In Noord- en West-Europa is de populatie gehalveerd.
In Utrecht zijn er in vier jaar tijd maar liefst 4.480 spreeuwen gedood.[2] In geen enkele andere provincie in Nederland zijn de afschotaantallen zo hoog. De organisaties: “Wij zijn blij dat de rechtbank gehoor heeft gegeven aan onze argumenten en hopen dat de ontheffing geheel van tafel gaat.”
[1] Sovon Vogelonderzoek, (2020). ‘Spreeuw – Staat van Instandhouding’.
[2] Afschot van 2017 t/m 2020. Bron: verschillende jaarverslagen van de Faunabeheereenheid Utrecht. https://www.faunabeheereenheid.nl/utrecht/ACTUEEL/Publicaties
23 maart 2022